اگزما چیست و روش‌های درمان آن

مقدمه

اگزما، که به درماتیت آتوپیک نیز شناخته می‌شود، یک بیماری التهابی پوستی است که باعث خشکی، خارش، و قرمزی پوست می‌شود. این بیماری می‌تواند هر نقطه‌ای از بدن را تحت تاثیر قرار دهد و معمولاً به صورت دوره‌های تشدید و بهبود ظاهر می‌شود. در این مقاله، به بررسی اگزما، دلایل به وجود آمدن آن، شیوع، و راه‌های درمان دارویی و غیر دارویی می‌پردازیم.

اگزما چیست؟

اگزما یک بیماری پوستی مزمن است که باعث التهاب، خارش، قرمزی و ترک‌های پوستی می‌شود. این بیماری معمولاً در کودکی آغاز می‌شود و ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد. اگزما می‌تواند به صورت لکه‌های خشک و پوسته پوسته در هر جایی از بدن ظاهر شود، اما معمولاً در نقاطی مانند صورت، گردن، داخل آرنج‌ها، پشت زانوها و مچ دست‌ها شایع‌تر است.

دلایل به وجود آمدن اگزما

اگزما یک بیماری چندعاملی است و عوامل ژنتیکی، محیطی و ایمنی می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند. برخی از مهم‌ترین دلایل به وجود آمدن اگزما عبارتند از:

1. عوامل ژنتیکی:

افراد دارای سابقه خانوادگی اگزما، آسم یا تب یونجه، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. نقص‌های ژنتیکی می‌توانند باعث کاهش عملکرد سد پوستی و افزایش حساسیت به عوامل محیطی شوند.

2. عوامل ایمنی:

سیستم ایمنی بدن افراد مبتلا به اگزما به‌طور نادرست به محرک‌های محیطی واکنش نشان می‌دهد و باعث التهاب و خارش پوست می‌شود.

3. عوامل محیطی:

برخی از عوامل محیطی مانند مواد شیمیایی، مواد آلرژی‌زا، دما و رطوبت هوا، مواد شوینده و صابون‌های قوی می‌توانند باعث تشدید علائم اگزما شوند.

4. استرس:

استرس‌های روحی و روانی می‌توانند باعث تشدید علائم اگزما شوند. استرس می‌تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و واکنش‌های التهابی را افزایش دهد.

5. حساسیت‌های غذایی:

برخی از افراد مبتلا به اگزما ممکن است به برخی از مواد غذایی مانند لبنیات، تخم‌مرغ، آجیل و گندم حساسیت داشته باشند که مصرف آنها باعث تشدید علائم اگزما می‌شود.

شیوع اگزما

اگزما یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی است که در سراسر جهان مشاهده می‌شود. این بیماری معمولاً در کودکان بیشتر دیده می‌شود، به‌طوری که حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد کودکان به اگزما مبتلا هستند. با این حال، برخی از افراد نیز در بزرگسالی به این بیماری مبتلا می‌شوند. شیوع اگزما در زنان و مردان تقریباً یکسان است و در هر نژاد و قومی می‌تواند رخ دهد.

علائم اگزما

علائم اگزما ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد، اما برخی از شایع‌ترین علائم عبارتند از:

• خشکی و خارش پوست: این علامت معمولاً اولین و شایع‌ترین علامت اگزما است.

• قرمزی و التهاب پوست: پوست ملتهب و قرمز می‌شود و ممکن است داغ و دردناک باشد.

• ترک‌های پوستی: پوست ممکن است ترک خورده و پوسته پوسته شود.

• تاول و ترشحات: در موارد شدیدتر، ممکن است تاول‌های کوچکی بر روی پوست ظاهر شوند که ترشح می‌کنند.

• تغییر رنگ پوست: در برخی موارد، پوست مبتلا به اگزما ممکن است تیره‌تر یا روشن‌تر از پوست سالم اطراف شود.

راه‌های درمان اگزما

درمان اگزما شامل روش‌های دارویی و غیر دارویی است که هدف آنها کاهش التهاب، خارش و خشکی پوست و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا است. درمان‌های دارویی شامل استفاده از کرم‌ها و پمادهای موضعی، داروهای خوراکی و روش‌های درمانی پیشرفته‌تر است. درمان‌های غیر دارویی شامل تغییرات در سبک زندگی، مراقبت از پوست و استفاده از روش‌های جایگزین می‌شود.

درمان‌های دارویی اگزما

1. کرم‌ها و پمادهای کورتیکواستروئیدی:

این داروها باعث کاهش التهاب و خارش پوست می‌شوند و معمولاً به عنوان اولین خط درمان اگزما تجویز می‌شوند. این داروها باید به صورت موضعی بر روی مناطق مبتلا استفاده شوند.

2. مهارکننده‌های کلسینورین موضعی:

این داروها مانند تاکرولیموس و پیمکرولیموس باعث کاهش التهاب و خارش پوست می‌شوند و می‌توانند به عنوان جایگزین کورتیکواستروئیدها مورد استفاده قرار گیرند.

3. داروهای خوراکی:

در موارد شدیدتر اگزما، ممکن است پزشک داروهای خوراکی مانند آنتی‌هیستامین‌ها، کورتیکواستروئیدهای خوراکی و داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مانند سیکلوسپورین را تجویز کند.

4. فتوتراپی:

این روش شامل استفاده از نور ماوراء بنفش (UV) برای کاهش التهاب و خارش پوست است. فتوتراپی معمولاً در موارد شدید و مقاوم به درمان‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

درمان‌های غیر دارویی اگزما

1. مراقبت از پوست:

مراقبت مناسب از پوست می‌تواند به کاهش علائم اگزما کمک کند. استفاده از مرطوب‌کننده‌ها به‌طور منظم، به ویژه پس از حمام، می‌تواند به حفظ رطوبت پوست کمک کند. همچنین، استفاده از صابون‌ها و شوینده‌های ملایم و اجتناب از مواد تحریک‌کننده می‌تواند مفید باشد.

2. تغییرات در سبک زندگی:

اجتناب از محرک‌های محیطی که ممکن است باعث تشدید اگزما شوند، مانند مواد آلرژی‌زا، دما و رطوبت هوا، مواد شیمیایی و مواد شوینده قوی، می‌تواند به بهبود علائم کمک کند. همچنین، کاهش استرس‌های روحی و روانی از طریق مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی می‌تواند مفید باشد.

3. تغذیه مناسب:

مصرف یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند به بهبود سلامت عمومی و کاهش علائم اگزما کمک کند. اجتناب از مواد غذایی که ممکن است به آنها حساسیت داشته باشید، مانند لبنیات، تخم‌مرغ، آجیل و گندم، می‌تواند مفید باشد.

4. استفاده از روش‌های جایگزین:

برخی از روش‌های جایگزین مانند طب سوزنی، هومیوپاتی، آروماتراپی و استفاده از روغن‌های طبیعی مانند روغن نارگیل، روغن زیتون و روغن جوجوبا می‌توانند به کاهش علائم اگزما کمک کنند. با این حال، قبل از استفاده از هر روش جایگزین، مشورت با پزشک ضروری است.

نتیجه‌گیری

اگزما یک بیماری پوستی مزمن و التهابی است که باعث خشکی، خارش و قرمزی پوست می‌شود. این بیماری می‌تواند به‌طور قابل توجهی کیفیت زندگی افراد مبتلا را تحت تاثیر قرار دهد. درمان اگزما شامل روش‌های دارویی و غیر دارویی است که هدف آنها کاهش التهاب، خارش و خشکی پوست و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا است. مراقبت مناسب از پوست، اجتناب از محرک‌های محیطی، کاهش استرس و تغذیه مناسب می‌تواند به کاهش علائم اگزما کمک کند. با مشورت با پزشک و استفاده از روش‌های درمانی مناسب، می‌توان علائم اگزما را کنترل کرده و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.